Geçtiğimiz günlerde açıklanan 2025-2029 Yargı Reformu Strateji Belgesi, yargının hızlandırılması, hukuk sisteminin güçlendirilmesi ve hukuki güvenliğin artırılması gibi önemli hedefler içeriyor. Ancak, bu reform gerçekten iş dünyasının ve şirketlerin karşılaştığı hukuki sorunlara çözüm sunuyor mu, yoksa önceki reform paketlerinde olduğu gibi yüzeysel değişikliklerle mi sınırlı kalacak?

📌 1. Davalarda Sürelerin Kısalması Gerçekçi mi?

• Reform belgesi, temyiz ve istinaf aşamalarında altı aylık azami sürenin hedeflendiğini belirtiyor.
• Ancak mevcut iş yükü, mahkemelerdeki uzun bekleme süreleri ve bilirkişi raporlarının gecikmesi göz önüne alındığında, bu hedefin nasıl uygulanacağı belirsiz. Bu hedefe ulaşmak için hangi somut adımların atılacağı ve mevcut iş yükünün nasıl azaltılacağı konusunda net bir strateji sunulmuyor. Özellikle, yargı süreçlerinin hızlandırılması için teknolojik altyapının güçlendirilmesi ve insan kaynağının artırılması gibi konularda detaylı planlamalar eksik.
• Gerçek bir reform için yapay zeka destekli sistemlerin devreye alınması, ihtisas mahkemelerinin yaygınlaştırılması ve hâkim-savcı eğitimlerinin güçlendirilmesi gibi somut adımlar atılmalıydı.
• Somut bir çözüm sunulmadığı sürece, hukuki süreçlerin hızlanmasını beklemek iyimser bir tahmin olabilir.

📌 2. Arabuluculuk Ve Alternatif Çözüm Yolları Şirketler İçin Gerçekten Faydalı mı?

• Zorunlu arabuluculuk zorunluluğu genişletiliyor. Bu, mahkemeye gitmeden çözülebilecek anlaşmazlıkları artırabilir.
• Ancak, güçlü olan tarafın zayıf tarafı baskılaması riski hâlâ devam ediyor.
• Şirketlerin, arabuluculuk süreçlerinde haklarını tam anlamıyla koruyabilecekleri mekanizmalar oluşturulmadıkça, bu sürecin adil işlemesi mümkün olmayabilir.
• İhtiyari  arabuluculuk uygulamalarının arttırılması da önemli gözüküyor.

📌 3. İş Hukukundaki Belirsizlikler Gideriliyor mu?

• İşçi-işveren davalarının hızlandırılması gerektiği belirtiliyor, ancak iş hukukuna dair somut bir yenilik sunulmuyor.
• İşe iade davaları, kıdem tazminatı ihtilafları ve fazla mesai alacakları gibi davalar, hâlâ iş dünyasının en büyük hukuki sorunları arasında.
• İş dünyasının beklentisi, iş hukukunda daha adil ve öngörülebilir süreçlerin oluşturulmasıydı, ancak reform belgesinde bu konuya yeterince vurgu yapılmıyor.

📌 4. Tahkim Ve Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri İş Dünyası İçin Etkin Hale Getirilecek mi?

• Reform belgesinde tahkim süreçlerinin geliştirilmesi gerektiği vurgulanıyor.
• Ancak, tahkimin nasıl teşvik edileceği, uluslararası yatırımcıların güvenini artıracak düzenlemelerin nasıl yapılacağı konusunda net bir yol haritası sunulmuyor.
• Türkiye’nin tahkim merkezi olarak daha güçlü bir konuma gelmesi için, daha somut düzenlemeler yapılması şart.

📌 5. Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı Sağlanacak mı?

• Hâkim ve savcıların coğrafi teminatının sağlanacağı belirtiliyor. Ancak, bu teminatın nasıl ve ne zaman uygulanacağına dair ayrıntılı bir plan bulunmuyor.
• Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) yapısında herhangi bir değişiklik öngörülmemesi, yargının yürütmeden bağımsızlığı konusunda mevcut endişeleri gidermiyor.

📌 6. Ceza Adaleti Sistemi Şirketleri Koruyacak Şekilde Güçlendirilecek mi?

• Reform belgesinde, ceza adaleti sisteminin güçlendirileceği belirtiliyor.
• Ancak, bilişim suçları, dolandırıcılık ve ekonomik suçlar gibi iş dünyasını doğrudan etkileyen konulara yönelik caydırıcı ve etkin önlemler içeren somut düzenlemeler bulunmuyor.
• Mevcut infaz sistemindeki cezasızlık algısı ve etkin soruşturma süreçlerinin eksikliği ve tutukluluk sürelerinin keyfi kullanımı gibi kritik sorunlara yönelik herhangi bir çözüm önerilmiyor.

📌 7. Hukuk Eğitimi Gerçekten Güçlendiriliyor mu?

• Hukuk fakültelerine girişte başarı sıralamasının artırılacağı belirtiliyor.
• Ancak, mevcut hukuk fakültelerinin eğitim kalitesinin nasıl yükseltileceği, akademik kadroların niteliğinin nasıl geliştirileceği ve mezunların pratik becerilerinin nasıl güçlendirileceği konusunda detaylı bir yol haritası sunulmuyor.
• Geleceğin hukukçularını yetiştirmek için yalnızca sıralama yükseltmek yetmez, uygulamalı eğitimin güçlendirilmesi gerekir.

Sonuç:

2025-2029 Yargı Reformu Strateji Belgesi, yargının hızlanması ve hukuki süreçlerin daha öngörülebilir hale getirilmesi açısından bazı olumlu düzenlemeler içeriyor. Ancak, bu hedeflerin nasıl gerçekleştirileceğine dair somut adımlar ve ayrıntılı planlamalar eksik.

Gerçek bir reform için, belirlenen hedeflerin uygulanabilirliğini sağlayacak güçlü bir yol haritası ve somut düzenlemeler gerekmektedir.

📢Bu reformun iş dünyasına etkilerini yakından takip edeceğiz. Sizce bu reform gerçekten bir dönüşüm sağlayabilir mi, yoksa geçmişte olduğu gibi yalnızca bir vaat olarak mı kalacak?